Ù TAI LÀ GÌ?

Sự ù tai

Thế giới chúng ta đang sống tràn ngập âm thanh. Tiếng cười đùa, những giai điệu, tiếng sóng vỗ bờ – tất cả đang làm phong phú thêm cho cuộc sống, nó mang lại cho chúng ta một tâm trạng mãn nguyện và hưng phấn. Rồi, điều gì xảy ra khi đột nhiên có một âm thanh chế ngự tất cả?

Khi tiếng ù ngự trị

Sự ù tai là khi có một tiếng ồn bắt nguồn từ bên trong tai và ảnh hưởng đến 1 hay cả 2 tai. Mặc dù hiện tại chưa có cách điều trị chứng ù tai, nhưng có nhiều cách để giảm nhẹ nó. Những thông tin sau đây nhằm giúp bệnh nhân có thể tự chẩn đoán, biết cách kiểm soát và xử lý một cách tích cực chứng ù tai của mình.

Ù tai là 1 triệu chứng, không phải là bệnh

Ù tai là dấu hiệu của 1 vấn đề đang xảy ra trong hệ thống xử lý âm thanh và có thể liên quan đến một số bệnh rất khác nhau. Hầu hết những người bị chứng ù tai thường gặp khó khăn trong việc nghe.

Xác định các yếu tố về sinh lý học

Ngoài việc xuất phát từ sự tổn thương hệ thống thính giác, Ù tai còn bị gây ra bởi rối loạn chức năng chung (như nghiến răng) và căng cơ kinh niên ở cổ

Mặc dù đã có những lập luận cho rằng căng thẳng là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra ù tai, cho đến nay vẫn chưa có cơ sở khoa học nào nói về mối liên quan giữa căng thẳng với chứng ù tai này. Nhưng chính ù tai có thể gây ra căng thẳng. Khi một người ù tai đang trong trạng thái căng thẵng, họ sẽ cảm nhận tiếng ù nặng nề hơn.

Có một số loại thuốc có thễ điều trị ù tai. Sau khi dùng hết liều thuốc, tiếng ù thông thường sẽ hết. Nhưng một số loại thuốc có thể gây ra tổn thương không phục hồi được, từ đó dẫn đến chứng ù tai vĩnh viễn.

Chẩn đoán ù tai

Vì ù tai được cảm nhận một cách rất khác nhau ở mỗi người, nên một sự chẩn đoán chính xác rất cần thiết và quan trọng. Bước đầu tiên là xác minh ca này có thể điều trị y tế được không. Để làm việc này, bác sĩ có thể tiến hành kiểm tra tai mũi họng, chỉnh hình răng. Cần phải kiểm tra, chẩn đoán mức độ ù tai và kiểm tra có liên quan đến giảm thính lực hay không.

Nhận biết ù tai: Scan não cho thấy hoạt động trao đổi chất tăng lên trong khu vực thính giác ở phần trái của vỏ não ở người bị chứng ù tai, điều đó cho thấy ù tai không chỉ liên quan đến tai.

Ảnh hưởng của chứng ù tai – Kiểm soát chứng ù tai

Mức độ ù tai ảnh hưởng đến cuộc sống của mỗi người phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau: cường độ, tần số, thời gian của tiếng ù và nhận thức của mỗi cá nhân về chứng ù tai. Ù tai không phải là bệnh mà chỉ là triệu chứng, tương tự như bị đau. Trái với khi bị bệnh, là thường tìm nguyên nhân gây ra để điều trị, với ù tai, người ta thường xem nó như là một tình trạng. Vấn đề chủ yếu là chế ngự được tiếng ồn trong tai. Mặc dù tiếng ù tự thân nó không phải là bệnh, nó có thể cho thấy mức độ của các loại bệnh có liên quan. Khi tiếng ù tai xảy ra quá mức, nó sẽ gây ra rối loạn giấc ngủ, sợ hãi và trầm cảm.

Cách chế ngự ù tai

Tiếng ù tai mang lại sự phiền toái, khó chịu và bạn đang phải chịu đựng khi phải nghe những tiếng ù không mong muốn này. Nó giống như kẻ thù của đôi tai bạn và nó thực sự   bắt đầu cho 1 vòng luẩn quẩn. Ban đầu, bạn có thể tìm cách tránh né tiếp xúc trong một nổ lực để được nghỉ ngơi. Nhưng rồi sự rút lui này hạn chế những trải nghiệm nghe, những mối quan hệ trong xã hội và nhiều hình thức giải trí khác. Và càng làm bạn chú ý nhiều hơn đến những tiếng ù này. Một cảm giác tuyệt vọng cứ tăng dần vì không thể làm được gì, cộng thêm nỗi lo sợ ngày càng tăng rằng chứng ù tai sẽ tệ hơn, cuối cùng thì não bộ không suy nghĩ được gì khác ngoài việc tập trung ý thức vào chứng ù tai của mình. Chu trình này cần được chấm dứt. Bạn phải kiểm soát và chế ngự được nó.

Kiểm soát Ù tai

Học cách chế ngự ù tai

Ù tai có thể được chế ngự dù không xác định được nguyên nhân cụ thể. Có nhiều cách để đối phó với tình trạng ù tai – bằng cách thay đổi thói quen và thái độ, sao cho chứng ù tai không thễ chi phối cuộc sống hàng ngày của ta.

Phương pháp luyện tập nhận thức-hành vi về ù tai rất có hy vọng. Những cảm xúc và suy nghĩ cá nhân đóng vai trò quan trọng trong phương pháp này. Các phần huấn luyện với nội dung khác nhau giúp đẩy mạnh sự tự lực trong chế ngự ù tai. Việc huấn luyện tập trung vào kết quả nhắm tới, phân tích hành vi cá nhân, những bài tập thực hành và những kinh nghiệm tích cực. Huấn luyện hành vi-nhận thức về ù tai tập trung vào các khía cạnh sau:

Tìm hiểu thêm

Giải thích chi tiết các triệu chứng ù tai: sự thật và những điều tưởng tượng. Vai trò của cảm xúc và tâm trạng trong việc không để ý đến tiếng ù như thế nào?

Căng thẳng ảnh hưởng đến ù tai như thế nào?

Thay đổi thói quen

Học phương pháp thư giãn

Thực hiện những hành trình bằng tưởng tượng để khơi dậy những cảm xúc tích cực.

Chuyển những suy nghĩ và thái độ tiêu cực thành những suy nghĩ tích cực (“Tôi có thể chế ngự được chứng ù tai”).

Cần tránh lối sống khép kín, cô lập với các hoạt động, bạn bè xung quanh vì nó sẽ càng làm bạn phải chú ý đến chứng ù tai nhiều hơn.

Nên làm gì khi tiếng ù trở nên trội hơn hẳn (phương pháp làm quen)

Học trở lại cách nghe

Sử dụng máy trợ thính có những âm thanh kích thích, có kết nối được với các nguồn âm thanh khác nhau, để giúp bạn không để ý đến tiếng ù tai nữa, được gọi là máy trợ thính có chức năng chế ngự ù tai

Giải pháp công nghệ

Đẩy tiếng ù thành âm nền

Công nghệ hiện đại có thể giúp chế ngự được chứng ù tai. Dựa trên nguyên tắc sử dụng âm thanh kích thích. Điều này giúp bộ não của bạn tập trung nghe những âm thanh bên ngoài, và vì vậy sẽ không chú ý đến tiếng ù trong tai nữa.

Máy trợ thính

Đeo máy trợ thính là cách vừa có thể hỗ trợ khả năng nghe, vừa giảm nhẹ chứng ù tai. Vì nếu bạn nghe tốt hơn, bạn cũng có thể bỏ qua tiếng ù tai tốt hơn. Máy trợ thính khuếch đại âm thanh của môi trường xung quanh, đưa vào tai bạn nghe. Điều này giúp bạn tập trung tốt hơn vào những tiếng động, âm thanh bên ngoài, và quên đi tiếng ù tai. Nhiều trường hợp khi đeo máy trợ thính vào, người nghe không còn nghe tiếng ù tai nữa.

Thiết bị phát tiếng ồn

Thiết bị phát tiếng ồn dành cho người không bị giảm thính lực. Nó gần giống như máy trợ thính nhưng không có chức năng khuếch đại âm thanh. Nó tạo ra những tiếng rì rào nhẹ nhàng, giúp giảm đi sự chú ý vào tiếng ù tai. Thiết bị này hỗ trợ chế ngự ù tai một cách đáng kể.

Thiết bị có chức năng kết hợp

Máy trợ thính có chức năng khuếch đại âm thanh của môi trường xung quanh, vì vậy nó ít có khả năng át đi tiếng ù khi dùng trong môi trường yên tĩnh. Đây là lúc các thiết bị có chức năng kết hợp trở nên hữu dụng hơn. Chức năng tạo ra tiếng rì rào có thể đánh lạc hướng tiếng ù tai. Ở máy trợ thính Siemens/Signia & Bernafon, bạn có thể chọn nhiều chương trình khác nhau bằng cách nhấn nút chọn chức năng: chỉ chức năng của máy trợ thính, chỉ chức năng làm ù, hoặc kết hợp cả hai .

Lời khuyên cho người bị ù tai

Cách để chế ngự chứng ù tai khó chịu chính là một thái độ tích cực. Luôn thư giãn, xây dựng cuộc sống năng động, chơi thể thao, và những đam mê của bạn có thể hỗ trợ bạn trong việc kiểm soát cuộc sống và cả chứng ù tai. Sau đây là một số lời khuyên thiết thực, từ những nghiên cứu của công ty Siemens/Signia & Bernafon  cùng các bác sĩ tai mũi họng, các nhà tâm lý học và các nhà âm học:

Học lại cách nghe

Hãy nghe một cách có ý thức. Thưởng thức tiếng nhạc yêu thích của bạn hoặc chỉ đơn giản là tiếng chim hót trên cây. Tất cả những âm thanh ấy sẽ giúp cho bạn quên đi những tiếng ù tai.

Lời khuyên để có giấc ngủ giúp phục hồi sức khỏe

Hoạt động nhiều trong ngày, ban đêm bạn sẽ thấy dễ ngủ hơn. Tránh dùng trà, cà phê, hoặc ăn quá no vào buổi tối. Không dùng rượu, thuốc ngủ và nên tắm bằng nước ấm trước khi đi ngủ sẽ giúp bạn có 1 giấc ngủ thật trọn vẹn.

Hãy tích cực và luôn vận động

Tận hưởng cuộc sống cùng gia đình và bạn bè, tổ chức những hoạt động đa dạng khác nhau cho cá nhân bạn. Hãy giữ cho tâm trí được rộng mở. Mọi thứ sẽ giúp bạn có một cuộc sống hạnh phúc và hạn chế chứng ù tai.

Tránh sự im lặng

Hãy cho mình những khoãng thời gian nghỉ ngơi. Tuy nhiên, tránh sự im lặng hoàn toàn, sẽ khiến bạn lắng nghe tiếng ù, và như thế tình trạng sẽ nghiêm trọng hơn. Hãy chọn nghe những âm thanh êm dịu, nghe nhạc thư giãn hoặc sách nói.

Tăng cường tập thể dục thể chất

Chơi thể thao giúp khỏe mạnh hơn, kễ cả với người bị ù tai. Những thứ bạn thích làm và những bài tập thể dục rất tốt cho bạn, kể cả khi bạn cảm thấy tiếng ù tai lớn hơn khi đang chơi thể thao thì cũng không có gì đáng lo.

Học cách để thư giãn hiệu quả.

Bởi vì ù tai tạo ra sự căng thẳng, việc học các phương pháp thư giãn và áp dụng chúng thường xuyên rất quan trọng. Một số phương pháp thư giãn như: tập yoga, thái cực quyền, luyện khí công.

Khi thấy các dấu hiệu cần gọi bác sĩ, vui lòng liên hệ hotline 1800 1056 để được hẹn gặp bác sĩ CKI Tai – Mũi – Họng để được khám.

Tìm hiểu thêm: